Χρόνια Πολλά Μανώλη!

Αγαπητέ μου Μανώλη σε χαιρετώ,

Υγείαν έχω, το αυτό επιθυμώ. Σήμερα που συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννησή σου, είπα να σου γράψω δυό λέξεις. Να ξέρεις πως δεν σε έχουμε ξεχάσει – κι αυτοί που δεν σε έχουμε ξεχάσει, είμαστε πολλοί.

Εντάξει, κι εδώ που τα λέμε δηλαδή, δεν έχει περάσει και τόσος καιρός πια από την ηλεκτρική σου περίοδο στη δισκογραφία, εκείνα τα πεντέξι χρόνια που έπαιζες, ηχογραφούσες και έγραψες τα μεγαλύτερα σουξέ σου. Μη με παρεξηγήσεις, και πριν το ’58 είχες πολύ μεγάλη επιτυχία, αλλ’ όπως και να το κάνουμε, η σφραγίδα που άφησες κι έμεινε στην Ιστορία, είναι αυτός η ηλεκτρικός ήχος μ’ αυτήν τη συγκεκριμένη χροιά, που σε χαρακτηρίζει πλέον διαχρονικά. Αυτός ο ήχος άρεσε στον πολύ κόσμο, κι αυτός είναι που άφησε απόηχο μακρύ και γνώριμο στο ραδιόφωνο, αφ’ ότου έφυγες. Άλλωστε, κι ο Θεοδωράκης, μάλλον αυτόν τον ήχο έψαχνε και ηχογράφησε εκ νέου τον Επιτάφιο με εσένα, και είδες το σουξέ που είχατε.

Που λες, επ’ αυτού του συγκεκριμένου θέματος, του τεχνικού ντε, έχουμε κάνει πολύ μεγάλη πρόοδο – τι να σου λέω! Δεν ηχογραφούμε πλέον σε κορδέλα, ούτε βγάζουμε πλάκες, πάνε αυτά. Τώρα πλέον γράφουμε σε τελείως αλλιώτικα μηχανήματα και τα τραγούδια τα κουβαλάμε μαζί μας σε τελείως άλλη μορφή, όπως -καλή ώρα- εγώ κουβαλάω όλα τα τραγούδια σου στο τηλέφωνό μου και τα έχω μαζί μου παντού. Θυμάσαι εκείνη την ατάκα του Ηλιόπουλου με το ασύρματο τηλέφωνο, στο Ζητείται ψεύτης; Ε, ένα τέτοιο τηλέφωνο φαντάσου, αλλά τόσο μικρό και πλακέ, που χωράει στην τσέπη.

Όσον αφορά το καλλιτεχνικό της παρουσίας σου, να ξέρεις πως εξακολουθείς να είσαι το Νο 1. Αν όσο ζούσες σε ζήλευαν, τώρα όλοι σε θαυμάζουν. Όλοι οι μουσικοί του μπουζουκιού θέλουν να μάθουν τις εισαγωγές και τους αυτοσχεδιασμούς σου, πώς να στο πω. Είσαι το ανώτατο σημείο αναφοράς. Όποιος μουσικός μπορεί να παίζει άνετα αυτά που έπαιζες εσύ, είναι ένας πλήρης μουσικός, δεν υπάρχουν γι’ αυτόν γκρίζες περιοχές στο μπουζούκι, δεν έχει πλέον να μάθει κάτι παραπάνω.

Αυτό που με εντυπωσιάζει, δε, είναι η επιμονή κάποιων, όχι πολλών. Τους βλέπω να παίζουν δικά σου τραγούδια με τρίχορδο. Τους έδωσες υλικό και εργαλείο να παίξουν, κι αυτοί, τρίχορδο. Ρε-λα-ρε! Ρε σύ; Τ’ είν’ αυτοί ρε! Τι κολλημένα μυαλά υπάρχουν! Βέβαια, δεν φταίνε μόνον αυτοί, τη βασική ευθύνη φέρουν οι δάσκαλοι, που σιγοντάρουν το τρίχορδο, μη τυχόν και χάσουμε την αυθεντία και αποκοπούμε απ’ την παράδοση. Αυτό το κόλλημα, αυτή η στασιμότητα μας χαρακτηρίζει και ως έθνος. Έχουμε προοδεύσει ελάχιστα από τότε, εντάξει, για να στο πω έξω απ’ τα δόντια, ζούμε στην παρακμή. Τέλμα.

Γενικώτερα, βέβαια, ως άνθρωποι, έχουμε επιτύχει αρκετά πράγματα. Να σου πω καναδυό πολύ σημαντικά και πολύ ενδιαφέροντα; Σιγά – σιγά φέρνουμε ηλεκτρικά αυτοκίνητα στη ζωή μας. Και κάτι ακόμα, μάθαμε τελικά τί έφταιγε που αρρώστησες. Τότε δεν ξέραμε, τώρα ξέρουμε. Και μια και τό ‘φερε η κουβέντα, αυτά τα… τέλος πάντων, αυτοί οι τύποι που σε συνέλαβαν και σε χτύπησαν τότε και σε πέθαναν μια ώρ’ αρχύτερα, δεν την πλήρωσαν ποτέ. Μόνον οι ηθικοί αυτουργοί τιμωρήθηκαν, τα μεγάλα κεφάλια.

Όσο για μένα προσωπικά δηλαδή, τί να σου πω! Δε χορταίνω εκείνα τα κυριλέ, τ’ αργόσυρτα ζεϊμπέκικά σου. Όχι ότι τα υπόλοιπα δε μ’ αρέσουν δηλαδής, αλλ’ όπως και να το κάνουμε, οι αδυναμίες είναι αδυναμίες!

Αυτά τα λίγα είχα να σου πω. Κάποια στιγμή θα τα πούμε κι από κοντά, αλλά δε βιάζομαι καθόλου. Σκοπεύω να το καθυστερήσω όσο πάει και ακόμα πιο πολύ, ΧΑ ΧΑ ΧΑ!…

Γειά σου Μανωλάκη, γειά σου καλέ μου φίλε…

Φιλιά!

Κώστας

ΥΓ. Λέω να βάλω εδωνάς μερικά τραγούδια σου, απ’ αυτά τα λιγώτερο γνωστά, που άξιζαν ευρύτερη απήχηση, αλλά δεν την απέκτησαν ποτέ…

Ο ίδιος